03.10.2025
CHP Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı 2024 yılı tarımsal amaçlı örgütler istatistiklerinde 12 bin 130 tarımsal amaçlı örgüt bulunduğunu belirterek, "Bunların 9 bin 442’si kooperatif, 789’u üretici birliği, bin 899’u ise sulama kooperatifi olarak kayıtlı. Tarımsal amaçlı örgütler kâğıt üzerinde çok ama çiftçiye alım gücü, pazarlama desteği, fiyat istikrarı sağlamakta yok. Kooperatifler dağınık, üretici birlikleri etkisiz, sulama birlikleri ise çoğu yerde altyapısız. Böyle bir yapının çiftçiye gerçek fayda sağlaması mümkün değil" ifadelerini kullandı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı 2024 yılı tarımsal amaçlı örgütler istatistiklerine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Adem, "Ortada kâğıt üzerinde 12 bini aşkın örgüt var ama çiftçinin sorununu çözen, pazarlık gücünü artıran, üreticinin alın terini koruyan etkili bir yapı yok. Bu tablo, iktidarın tarımda örgütlenmeyi sadece rakamlarla süslemeye çalıştığını, sahada gerçek bir fayda yaratamadığını gösteriyor" dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılı itibarıyla Türkiye'de toplam 12 bin 130 tarımsal amaçlı örgüt bulunduğunu hatırlatan Adem, "Bunların 9 bin 442’si kooperatif, 789’u üretici birliği, bin 899’u ise sulama kooperatifi olarak kayıtlı. Kâğıt üzerinde bakıldığında çiftçi güçlü bir örgütlenme ağına sahip gibi görünüyor ancak gerçek tablo bunun tam tersini söylüyor. 12 bini aşkın örgütten yalnızca 105’inin ‘1. derece örgüt belgesi’ alabildiği açıklanıyor. Yani onca kooperatif, onca birlik var ama sadece yüzde 1’i etkinlik, şeffaflık ve kalite kriterlerini karşılayabiliyor. Bu, örgütlenme yapısının dağınıklığını, yetersizliğini ve çiftçinin sesini yükseltemediğini gözler önüne seriyor" ifadelerini kullandı.
"Kooperatifler dağınık, üretici birlikleri etkisiz, sulama birlikleri ise çoğu yerde altyapısız"
Adem, iktidarın rakamlarla süslenmiş bir tabloyla övündüğünü ama sahada üreticinin hala tüccarın insafına terk edildiğini belirterek, "Pazarlık gücü olmayan çiftçi, ürününü maliyetin altında satmak zorunda kalıyor. Tarımsal amaçlı örgütler kâğıt üzerinde çok ama çiftçiye alım gücü, pazarlama desteği, fiyat istikrarı sağlamakta yok. Kooperatifler dağınık, üretici birlikleri etkisiz, sulama birlikleri ise çoğu yerde altyapısız. Böyle bir yapının çiftçiye gerçek fayda sağlaması mümkün değil" dedi.
"Biz, tarımda örgütlenmeyi siyasetin değil, üreticinin çıkarına göre yeniden inşa edeceğiz"
Türkiye’de tarımsal örgütlerin çokluğunun bir başarı değil, tam tersine plansızlığın göstergesi olduğuna dikkat çeken Adem, şunları kaydetti:
"Aynı bölgede onlarca küçük kooperatif kuruluyor, her biri kendi yağıyla kavrulmaya çalışıyor ama birleşip güç oluşturamıyor. Oysa Avrupa’da birkaç güçlü birlik, hem çiftçiye alım garantisi veriyor hem de pazarda fiyatı belirliyor. Bizde ise çiftçi örgütleri sadece tabelada var, üreticinin kaderini değiştirecek güce sahip değiller. Bugün üreticimiz örgütlü görünüyor ama aslında yapayalnız. Mazot, gübre, yem, ilaç fiyatları altında ezilen çiftçiyi koruyacak, ürününü değerinde satmasını sağlayacak güçlü bir mekanizma yok. Bakanlığın açıkladığı tablo bize şunu söylüyor: Çiftçi örgütlü değil, sahipsizdir. İktidar çiftçiyi örgütlendiriyoruz diyor ama gerçekte çiftçiyi yalnız bırakıyor.
Olması gereken tarımsal örgütlenmede sayı değil kalite. On binlerce tabela kooperatifi değil, çiftçinin hakkını koruyan, piyasada söz sahibi olan güçlü yapılar istiyoruz. Bunun için kooperatiflerin ve birliklerin birleştirilmesi, ölçek ekonomisiyle güçlenmesi ve devletin bu yapıları aktif biçimde desteklemesi şarttır. Çiftçi ancak birlikte olursa güçlü olur. Biz, tarımda örgütlenmeyi siyasetin değil, üreticinin çıkarına göre yeniden inşa edeceğiz."